Friday, November 01, 2002

De toestand in de DM-wereld

AdfoWeb, Amsterdam, november 2002

Van 19 tot 23 oktober jongstleden vond weer het jaarlijkse DMA-congres plaats, ditmaal in San Francisco. Het is de grootste en belangrijkste bijeenkomst in zijn soort ter wereld. Logisch, omdat de VS nu eenmaal verreweg de grootste DM-afzetmarkt ter wereld zijn, maar vlak ook de internationale belangstelling niet uit. Aziaten, Europeanen, Zuidamerikanen en Zuidafrikanen waren ook dit jaar weer van de partij, en traditioneel gaat er ook een behoorlijke club Nederlanders heen. Dit jaar waren het er een dertigtal, waaronder zelfs een vertegenwoordiger van onze eigen DM-associatie. De dag voordat hij was afgereisd had de DMSA net zijn eigen faillissement aangevraagd.

Zo’n DMA-congres is een goede graadmeter voor de stand van zaken in DM-land, en op deze editie bleek tamelijk duidelijk dat de DMSA-misere niet op zichzelf staat. De DMA zelf presenteerde een rapport waaruit bleek dat voorselde groei van 7% dit jaar bij lange na niet zal wordengehaald en dat DM-bedrijven over de hele linie tegenvallende cijfers presenteren. Het congres zelf kampt met dalende deelnemersaantallen en ook de beurs was in omvang aanzienlijk kleiner dan voorgaande jaren.

Voorafgaand aan het congres vond de vergadering plaats van IFDMA, de mondiale DM-club. Dat was geen feest. Behalve de DMSA-afgezant die zich afvroeg of hij bij thuiskomst nog een baan zou hebben, toonde ook de Europese DM-organisatie FEDMA zich in afgezwakte vorm: koesterde ze eens aspiraties om de overkoepelende DM-associatie van Europa te worden, inmiddels weet ze niets beters te verzinnen dan zich op te werpen als bemiddelaar bij grensoverschrijdende consumentengeschillen (ongeveer 0,01% van het totaal, schat ik). En de DMA’s van Canada en Zuid-Afrika vertelden in San Francisco dat ze in eigen land in arren moede maar waren gefuseerd met hun zusterorganisaties voor algemene marketing. Ideetje voor de doorstartende DMSA misschien?

Met DM-organisaties gaat het dus bergafwaarts, maar het zal niemand verbazen dat ‘de markt’ zelf andere problemen veel belangrijker vindt. Welke dat zijn, werd al snel duidelijk uit de diverse speeches van DMA-voorzitter Bob Wientzen en vele andere kopstukken. Twee issues steken er met kop en schouders bovenuit: Spam en privacy.

Spam
De meesten onder ons merken het al dagelijks aan den lijve, maar in de VS is het verschijnsel nog veel erger: je mailbox die op continu-basis verstopt raakt met de meest wanstaltige onzin, van porno tot pyramideschema’s en van Viagra tot valse virusbestrijders. De stortvloed neemt zodanige vormen aan dat de publieke reactie die spam teweegbrengt, de DM-industrie begint te bedreigen. Dat is niet denkbeeldig, nu verschillende Amerikaanse politici beginnen te merken dat er electoraal garen te spinnen is bij het bedenken van draconische tegenmaatregelen.

Te laat merken de DM-bonzen op dat ‘als we nu snel niet zelf iets er aan doen, het voor ons wordt gedaan’. Dat brengt met zich mee dat bona fide Direct Marketers het leven onmogelijk wordt gemaakt. Wientzen klonk het wanhopigst, toen hij uitriep dat het hoog tijd wordt dat er iemand opstaat met een oplossing ‘because we simply don’t have an answer’!

Privacy
Voor wie het voorafgaande heeft gevolgd, is dit de kortzichtigheid ten top. Eerst een zodanige lobby ontketenen dat iedere vorm van nationale privacywetgeving de grond wordt ingeboord en als er dan een verschijnsel opstaat dat daardoor moeilijker te bestrijden is, moord en brand roepen. Overigens gaat dit in mindere mate op voor onze regionen, waar inmiddels al de tweede generatie wetgeving op privacy-gebied van kracht is.

Toch beschikken de Amerikanen over geheel eigen bestrijdingsmethoden, zoals ‘class action suits’ namens slachtoffers van privacyschendingen, die de overtredende bedrijven bij veroordeling op gigantische schadevergoedingen kunnen komen te staan. Helaas richten die zich vrijwel zonder uitzondering tegen bona fide bedrijven die op wat subtielere wijze dan de gemiddelde spammer over de schreef gingen. Schade verhaal je nu eenmaal bij voorkeur op partijen waar wat te halen valt, en niet op malafide losers die vanaf zolderkamertjes rotzooi over de virtuele wereld spuien.

Op de DMA bleek duidelijk dat in Amerika de problematiek van spam en privacy heel dicht bij elkaar liggen.De achterstand op het gebied van privacywetgeving dreigt te worden omgezet in draconische maatregelen, juist omdat de technologie zich zo snel ontwikkelt dat de gevolgen moeilijk beheersbaar blijken.

Een treffende illustratie was de hartekreet van Liz Kislik van de ethische commissie voor teleservices van de DMA: zij verzuchtte dat het nu tijd wordt voor strategisch denken op het gebied van wetgeving en gedragscodes, omdat anders de discrepantie tussen technologische ontwikkelingen en maatschappelijke acceptatie desastreus zou kunnen uitpakken.

Jammer, maar niet onlogisch, dat juist in deze tijd DMA's het zo moeilijk met hun eigen voortbestaan hebben.